Orthodox union

I.

tegen het einde van de “cycle of the festivals”, zoals gepresenteerd in parashat Emor, worden we geconfronteerd met een probleem. Het gedeelte zelf volgt de chronologische volgorde: eerst gaat het over de Shabbat, en dan de volgorde van de festivals, beginnend met Pesach (aangezien Nisan het begin van het jaar is voor de Regalim ), en eindigend met Sukkot. Dan komt de conclusie van het deel: “dit zijn de feesten des Heren, die gij zult uitroepen tot heilige bijeenkomsten… naast de sabbatten des Heren…” (Vayikra 23:37-38).En dan, verrassend genoeg, spreekt de Torah opnieuw over Sukkot: “ook op de vijftiende dag van de zevende maand, wanneer gij in de vrucht des lands zult vergaderd hebben, zult gij een feest voor de Heer houden zeven dagen … en gij zult voor uzelf nemen op de eerste dag een “pri etz hadar”… gij zult in loofhutten wonen zeven dagen… opdat uw geslachten mogen weten dat ik de kinderen Israels in loofhutten heb laten wonen…” (ibid 39-43). En dan de afsluiting weer: “en Moshe verkondigde aan de kinderen Israels de vastgestelde seizoenen van de Heer” (ibid 44).

de manier waarop de Thora de discussie over Sukkot verdeelt is enigszins verrassend: een deel ervan is opgenomen in het gedeelte over de festivals, en de rest is achteraf opgenomen als een soort addendum. We hebben deze vraag al eerder behandeld en enkele mogelijke oplossingen voorgesteld (zie Shema ‘ Tin, vol. 67-68). Hier zullen we proberen de kwestie vanuit een nieuwe invalshoek te bekijken.

II.

Sukkot maakt deel uit van twee afzonderlijke cycli:

a. de cyclus van de Regalim (bedevaartsfeesten)
b. de festivals van de maand Tishrei.

aan de ene kant is Sukkot de derde van de Regalim (na Pesach en Shavuot).1 Aan de andere kant is Sukkot het hoogtepunt van de festivals van de maand Tishrei: Rosh Hashana, Yom Kippur en Sukkot (en Shmini Atzeret).

het kan zijn dat het gedeelte van de festivals, Parashat Emor, bestaat uit twee cycli. De drie Regalim vormen de grote cyclus terwijl de festivals van Tishrei een kleine cyclus vormen. De grote cyclus, aan de ene kant, omvat de hele parsha, die opent met de woorden, “en de Heer sprak tot Moshe zeggende:spreek tot de kinderen van Israël en zeg tot hen: de feesten van de Heer…” (Vayikra 23: 1-2) en sluit met “en Moshe verkondigde aan de kinderen van Israël de vastgestelde seizoenen van de Heer” (ibid 44). De kleine cyclus daarentegen bevindt zich in het midden, tussen haakjes als het ware, in pesukim 23-38. Ook hier vinden we het slot: “Dit zijn de feesten van de Heer…”, gevolgd door de rest van de grote cyclus, die terugkeert naar het onderwerp van Sukkot. Vandaar de structuur van parshat hamo ‘ Adot is als volgt:

• Pesach
• Shavuot
• (Rosh Hashana, Yom Kippur, Sukkot)
• Sukkot

III.

dit kan ons in staat stellen de verschillende aspecten van het festival van Sukkot te verklaren. Aan de ene kant is het een bijzonder joods feest: “iedere burger van Israël moet in sukkot wonen, opdat uw geslachten weten dat ik de kinderen van Israël onderdak heb gegeven in sukkot, toen ik hen uit het land Egypte uitvoerde…” (Vayikra 23:42-43).Aan de andere kant heeft Sukkot ook een universeel aspect, dat zich manifesteert in de offers van de dag. Zoals Rabbi Eliezer uitlegt: “deze zeventig ossen – van wie zijn zij representatief? De zeventig volken ” (Sukkah 55b). Dit aspect van het feest komt tot uitdrukking in het visioen van Zacharia over de volken van de wereld, dat we lezen in de haftara van die dag: “en het zal geschieden, dat allen, die overgebleven zijn van alle volken, die tegen Jeruzalem gekomen zijn, van jaar tot jaar zullen optrekken om de Koning, De Heer der heerscharen, te aanbidden en het feest van Sukkot te houden. En al wie van alle geslachten der aarde niet opklimt naar Jeruzalem, om den Koning, den HEERE der heirscharen, te aanbidden, op hen zal geen regen zijn. En indien het geslacht van Egypte niet opgaat, en niet komt, zo zullen zij geen overloop hebben. Dit zal de plaag zijn, waarmede de HEERE de heidenen zal slaan, die niet zullen optrekken, om het feest van Sukkot te houden. Dit zal de straf van Egypte zijn, en de straf van alle volken, die niet opkomen om het feest van Sukkot te houden” (Zacharia 14:16 t / m 19).Het” Joodse ” aspect van Sukkot is wat het karakteriseert als onderdeel van de cyclus van de Shalosh Regalim. Deze cyclus is bijzonder voor Israël. Pesach is het feest van de Vrijheid van Israël uit de slavernij in Egypte, en we worden gewaarschuwd: “de vreemdeling zal daarvan niet eten…” (Shemot 12: 43-47). Shavuot is het feest van het geven van de Torah, en het wordt specifiek aan Israël gegeven. Op dezelfde manier is Sukkot een feest voor Israël, zodat alle toekomstige generaties zullen weten dat God de kinderen van Israël voorzien van sukkot.Echter, Sukkot is ook een van de “festivals van Tishrei” , de festivals van het oordeel, en het oordeel wordt doorgegeven over de hele wereld, zoals de Mishna leert: “op Rosh Hashana gaan alle schepselen van de wereld voor u voorbij als schapen” (Rosh Hashana 1:2). De timing van Rosh Hashana is ook een gevolg van het zijn ” het begin van Uw schepping, een herinnering aan de eerste dag…”.2

de Zevende Dag van Sukkot vertegenwoordigt de laatste zegel van het oordeel dat werd gegeven op Rosh Hashana (Zohar, Vayikra 31; Shibbolei HaLeket, siman 371; Sefer HaManhig, Hilchot Etrog, 38). Misschien heeft zelfs het oordeel voor water dat op deze dag wordt gegeven enige continuïteit van Rosh Hashana, aangezien water een basisbehoefte voor het leven is. Als Dag des Oordeels en als onderdeel van de festivals van de maand Tishrei, de maand van de schepping, is Sukkot een universeel festival.

IV.

de twee geboden die specifiek zijn voor dit festival – sukka en de arba minim-symboliseren deze twee aspecten.Het gebod van de sukka is een herinnering aan de sukkot waarin Bnei Yisrael verbleef tijdens hun verblijf in de woestijn. Er is onenigheid tussen de Tannaim over de aard van deze “sukkot”, en de heersende mening is dat dit een verwijzing is naar de Anei HaKavod (goddelijke wolken van glorie): “de sukkot genoemd in de Thora, waarin Israël woonde, zijn een verwijzing naar de Anei HaKavod die hen omringde om hen te beschermen tegen de elementen” (Tur, Orah Haim, siman 725). Maar deze wolken dienden ook het doel om een beschermende barrière te vormen tussen Israël en de andere naties, en realiseerden zich – zelfs tijdens hun verblijf in de woestijn – de profetie: “zij zullen een volk zijn dat alleen woont en niet wordt gerekend onder de naties.”En zo vertegenwoordigt de sukka de nationale uniciteit en afgescheidenheid. Daarom benadrukt de Thora, ” elke burger van Israël zal in sukkot wonen.”

de arba-minim daarentegen, die in alle richtingen zwaait, vertegenwoordigt de beweging naar buiten, in de richting van de naties van de wereld. Inderdaad, de arba minim zijn in het bijzonder verbonden met de kwestie van het oordeel van dit festival – dat van het water. Iedereen doet mee aan de Simchat HaMayim. De essentie van het gebod van de arba-minim is in de tempel: “en gij zult zeven dagen vieren voor de Here, uw God” (Vayikra 23:40). De tempel heeft ook een universalistisch aspect in die zin dat het bedoeld is om te dienen als een huis van Gebed voor alle naties (Yishayahu 56:7).3 zelfs de offeranden van dit feest omvatten een voorstelling voor de volken der wereld.

de specifiek Joodse kant komt tot uitdrukking in de offers van het festival; op Shmini Atzeret wordt slechts één OS geofferd: “Why one single ox? Om één enkele natie te vertegenwoordigen ” (Sukkah 55b).

V.

het bewijs dat door de twee mitzvot van het festival wordt geleverd als uitdrukking van de twee aspecten, en het feit dat de essentie van de mitzvah van de vier soorten alleen wordt gerealiseerd als het in de tempel wordt uitgevoerd, kan de sleutel zijn tot het oplossen van ons dilemma.

de Yalkut Shimoni commentaar op de pasuk, “Gij zult niet planten een as van een boom in de buurt van het altaar van de Heer uw God” (Devarim 16:21) als volgt: “zelfs niet een huis, zelfs niet een sukka.”Als er geen sukka bij het altaar kon zijn, hoe zouden de kohanim dan de overblijfselen van de menakhot op Hol HaMoed kunnen eten (aangezien eten buiten een sukka verboden is)? 4 We zijn nog meer verbaasd over de volgende beschrijving in de Gemara: “R’ Yehoshua ben Hananya zei, Wanneer we de Simchat Beit HaShoeva zouden vieren, zouden we niet slapen. Hoe was dit mogelijk? Het eerste uur was gewijd aan de Tamid van Shacharit, van daar gingen we verder naar tefilla… van daar naar de Tamid van Bein HaArbayim, en van toen af was de Simchat Beit HaShoeva” (Sukka 53b).De Gemara stelt dit in vraag en wijst erop dat iemand zelfs drie dagen achter elkaar niet zonder slaap kan (zoals we weten uit Rabbi Yohanan ‘ s verklaring over een eed) en antwoordt: “eerder, wat het betekent is dat we niet goed hebben geslapen, maar eerder in slaap zijn gevallen op elkaars schouders.”Er was geen goede slaap, maar er was Dommelen. Maar wordt Dommelen niet beschouwd als een soort van korte slaap? Zelfs een korte slaap is verboden buiten een sukka (Sukka 26)!

Eén antwoord biedt de oplossing voor beide problemen: er was geen soekka nodig op de binnenplaats van de tempel, noch om te slapen, noch om te eten. Daar wordt slechts één aspect van sukkot benadrukt – niet het afzonderlijke en individuele aspect, maar het afbreken van barrières, het universalistische aspect van het festival.

misschien wordt er wel iets anders bedoeld: De tempel zelf is als een sukka, aangezien dezelfde functie die de sukka vervult voor ieder individu in Israël, wordt vervuld door de tempel (en zijn binnenplaats) voor het volk Israël. Zitten in de sukka wordt in de Zohar (Vayikra 103) “yeshiva betzila demehimnuta” genoemd – zitten in de schaduw van het geloof. En er is geen plaats meer waardig te worden beschouwd als de zetel van het geloof dan de Beit HaMikdash.

VI.

” een van de kenmerken van Sukkot is simha (joy): Hoewel wij worden bevolen om zich te verheugen op elk festival, op Soekot was er meer vreugde in de Tempel, zoals er geschreven staat: “gij zult vrolijk zijn voor Het aangezicht des Heeren, uws Gods, zeven dagen”… Het is een mitzva te uitbundig vrolijke…” (Rambam, Hilkhot Lulav, 8:12ff)

De extra vreugde van het festival lijkt te zijn afgeleid van de gecumuleerde vreugde van de andere Regalim, samen met de vreugde van de Yamim Noraim (omdat ook de laatste zijn festivals, en worden gevierd met vreugde). We leren dit zowel van Thora als van Hazal. Ezra en Nechemia vertelden de natie op Rosh Hashana, ” ga je weg, eet goed en drink zoete dranken en zend delen naar degenen voor wie niets is bereid… voor de vreugde van de Heer is uw kracht.”(Nechemia 8: 10). En zo was het: “en al het volk ging heen, om te eten en te drinken, en om porties te zenden, en om een groot feest te vieren…” (ibid.12).En Hazal leren met betrekking tot Yom Kippur: “er waren geen vreugdevolle dagen in Israël… zoals Yom Kippur” (Mishna, einde van Taanit).

zo zijn de dagen van Sukkot de belichaming van alle festivals van het jaar, en de vreugde van deze dagen is het hoogtepunt van de vreugde van alle festivals.

Voetnoten:

(1) Ook is het mogelijk dat de twee festivals die bestaan uit Soekot – Soekot en Shmini Atzeret – parallel Pesach en Shavuot, zoals aangegeven door Pesikta deRabi Kahana, piska 28, op de pasuk: “BaYom ha-Shmini Atzeret” (Bamidbar 29:35): “Net als de atzeret van Pesach is vijftig dagen van Pesach, dus dit atzeret moet worden vijftig dagen weg. Dus waarom is het grenzend aan Sukkot … want na Sukkot begint de regen en de wegen zijn moeilijk te reizen.”Volgens dit, de zeven dagen van Sukkot parallel aan de zeven dagen van Pesach, en Shmini Atzeret parallel Shavuot.↩

(2) Yom Kippoer is de dag waarop vergeving culmineert voor Israël (Rambam, Hilchot Teshuva, 2:7) want het is de dag waarop Moshe afstamt van Har Sinaï met de tweede tafelen en de boodschap dat God de natie vergeven had. Het is ook de dag van het opnieuw geven van de Torah (einde van Masechet Taanit), die specifiek is voor Israël. Maar de verplichting van de dag, die van Teshuva, is verplicht voor de hele wereld, zoals uitgedrukt door de haftarah die we lezen in Mincha en die handelt over de Teshuva van niet-Joden – de bevolking van Nineve.↩

(3) ook Sukkot werd al gevierd in de woestijn, en we herinneren die sukkot. De mitzva van de arba minim, daarentegen, lijkt pas verplicht te zijn geworden toen Bnei Yisrael hun land betrad. Terwijl ze in de woestijn wandelden, waren ze een “eenzame natie”, maar met de binnenkomst in het land werden ze geconfronteerd met de uitdaging om een koninkrijk van priesters en een licht voor de naties te worden. Om deze reden werd de Thora geschreven in zeventig talen (zie Sotah 36a).↩

(4) over deze vraag zie de discussie in Dvar Malchut door de Lubavitcher Rebbe, Erev Shabbat Ki Tetze 5751.↩